HSYK 2.Dairesi Üyesi Mahmut Şen, hakimlerin görevden uzalaştırma sürecini anlatan bir yazı kaleme aldı. Yazıda, Adalet Komisyonunun görevden uzaklaştırma kararı verilir verilmez faks çekerek ilgili yargı mensuplarının ilişiğinin kesilmesini istediğini anlattı. Öte yandan, hakimlere savunma hakkı dahi tanınmadığını, haklarında yürütülen soruşturma dosyalarını görmelerinin de engellendiğini vurguladı. Tüm bu hususların uluslararası sözleşmelere ve Anayasa’ya aykırı olduğunun da altını çizdi.
Şen’in hakimlerin görevden uzaklaştırılmasında yaşanan süreci anlattığı yazısı şöyle:
Hakimler Hakkındaki Görevden Uzaklaştırma Kararlarının Uygulanma Zamanı
HSYK 2.Dairesi tarafından verilen görevden uzaklaştırma kararları,kararın verildiği günden itibaren uygulanmakta ve Adalet komisyonlarına Fax çekilerek ilgili yargı mensuplarının aynı gün ilişiklerinin kesilmesi istenilmektedir.Anayasanın 36.maddesinde düzenlenen hak arama hürriyetinin etkili bir şekilde kullanılabilmesi için bu kararlar,gerekçeli kararlar tebliğ edildikten sonra uygulanmalıdır.
Anayasanın 40.maddesinde ‘’Anayasa ile tanınmış hak ve hürriyetleri ihlal edilen herkes, yetkili makama geciktirilmeden başvurma imkanının sağlanmasını isteme hakkına sahiptir. Devlet, işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorundadır.’’ Hükmü yer almaktadır.Buna göre, idari işlemlerde başvuru yeri ve zamanının gösterilmesi ve işlemlerin gerekçeli olmasının temel amacı da,hak aramayı kolaylaştırmaktır.
Mevcut uygulamada, muhalefet şerhleri ile birlikte karar yazılıp tebliğ edilene kadar 3 aylık görevden uzaklaştırma süresi sona etmekte ve yeniden inceleme yolunun bir anlamı kalmamaktadır.Dolayısıyla,hakim ve savcılar hakkında verilen görevden uzaklaştırma kararları,gerekçeli karar tebliği tarihinden itibaren uygulanmalıdır.
Diğer bir konu ise,soruşturmaya ilişkin bilgi ve belge taleplerinin,soruşturma geçiren yargı mensubunun son savunması alınana kadar,karşılanmamasıdır.Bu uygulama,Özpınar -Türkiye davasında AİHSnin 6.maddesine aykırı görülmesine karşın devam etmektedir.BM Yargı Bağımsızlığı Temel İlkelerinin 17.maddesine göre,yargı mensubu aksini talep etmezse soruşturmanın ilk aşaması gizli yürütülmelidir.Temel amaç,hakimin soruşturma bitmeden basın ve kamuoyuna karşı masumiyetinin korunmasıdır.Mevcut Kurul uygulaması ise,basında suçluluğa karşı yayınlar yapılmasına,müfettiş tarafından suçluluğa ilişkin rapor hazırlanmasına,HSYK tarafından disiplin fiilinin işlendiği yönündeki kanaatle görevden uzaklaştırma kararı verilmesine karşın savunma hazırlanması için gerekli olan belgelere ulaşımı engellemektedir.
AIHM benzer olaylarda silahların eşitliği ilkesine vurgu yaparak,suçlamaları yapan müfettişin ulaşabildiği her belgeye aynı zaman dilimi içinde soruşturma geçirenin de ulaşması gerektiğini belirtmektedir.Mevcut 2 uygulama, hak arama ve adil yargılanma hakkına uygun değildir.İç hukukun ilgili normları,anayasanın 90.maddesi gereği,evrensel sözleşme ve AIHM içtihatları ışığında yorumlanıp uygulanmalıdır.
KAYNAK
GRİHAT
