İki lider 24 Kasım 2015’te yaşanan uçak krizinin ardından ilk kez yüz yüze görüştü. 1,5 saat süren görüşmenin ardından Erdoğan ve Putin ortak açıklama yapıyor.
Açıklamadan satır başları şöyle:
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin:
— Çok yapıcı bir görüşme yaptık. Karşılıklı saygı öne çıkıyor.
–Stratejik planlama toplantıları gerçekleştirilecek. Şunun altını çizerim ki Rusya ve Türkiye’nin yürüttüğü enerji projeleri en önemli yeri tutuyor. Somut politik adımlar atmamız gerekiyor bu enerji projelerini hayata geçirmek için. Nükleer santral ve Türk akımı gibi konularda Türkiye üzerine düşen adımı attı.
— Turizm konusunda kriz öncesi döneme dönülmesi için zaman lazım. Charter uçuşlarının yenden düzeltilmesi de bir zaman meselesi ama muhakkak olacaktır.
— Türk inşaat firmalarının, Türk vatandaşlarının Rusya’da çalışması yeniden başlatılacaktır.
— Ulaşım projeleri Türk inşaat firmaları tarafından yapılan projeler yeniden gündeme geliyor.
— Suriye konusu ayrıca bir toplantıda değerlendirilecek. Aslında ortak anlaştığımız konu terörle işbirliği konusu. Bunu da ayrıca görüşeceğiz. Sayın Erdoğan’a görüşme için teşekkür ediyorum.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan:
— Malum hadiseden sonra ilk yüz yüze görüşmemizdi. 15 Temmuz darbe girişimi sonrası ilk yurtdışı ziyaretimi de Rusya Federasyonu’na gerçekleştirmiş oldum. İlişkilerin eski seviyelere ve ötesine geçmesi konusunda kararlıyız.
— İki ülke kamuoyu da bunu bekliyor. Bugün yaptığımız görüşmeler neticesinde. Türkiye Rusya ilişkilerini olması gereken seviyelere tekrar…
— Üst düzey işbirliği charter uçuşların tekrar hayata geçmesi. Tarım ürünleri Türk müteşebbislerinin faaliyetleri… Vizesiz rejim konusunda gerekli adımları müştereken atacağız.
— Akkuyu’ya stratejik yatırım vereceğiz. Türk Rus yatırım fonu konusunda mutabık kaldık. Savunma sanayii alanında işbirliğimizi artıracağız. Bölgesel konularda Türkiye Rusya Azerbaycan mekanizmasına olumlu bakıyoruz.
— Akkuyu gibi dev işbirliklerinde alacağımız mesafe önem arz ediyor.
— Dostluk ve güven konusunda şunu ifade edeceğim. 15 Temmuz gecesi ülke tarihimizin en alçak kanlı girişimlerinden birini yaşadık.
— Türk akımı projesi hızlı bir şekilde hayata geçirilecektir. Proje çağrımız üzerine özellikle dikkatle ele alınacak.
— Darbe girişiminin ardından sayın başkanın hemen bizi araması dayanışma noktasında çok büyük önem teşkil etmektedir.
— İşbirliğimiz aynı zamanda bölgede huzurun tesis edilmesi konusunda büyük önem taşıyor.
— Az sonra yapacağımız görüşmede bölgesel gelişmeleri de ele alacağız.
— Kıymetli dostum sayın Putin’le birlikte bugün ortak bir tavır koyduk. Temaslarımızı her seviyede yüksek bir şekilde devam ettireceğiz.
— Krizlere karşı ilişkimizin daha da güçlendiğini söyleyebilirim.
— Türk ve Rus halklarını saygı ve sevgiyle selamlıyorum.
TÜRK YETKİLİDEN İLK AÇIKLAMA
Üst düzey bir Türk yetkili görüşmelerle ilgili ilk bilgiyi verdi. Yetkili, “Görüşmeler şu ana kadar çok olumlu seyrediyor. İlişkilerin Kasım 2015 seviyesinin ilerisine götürülmesi konusunda kararlılık var” dedi.
Öte yandan Reuters’a konuşan Cumhurbaşkanlığı yetkilisi de benzer açıklamalarda bulundu ve görüşmeyle ilgili şu notları iletti:
— Türkiye ve Rusya arasında ilişkilerin normalleşmesi konusunda açık bir uzlaşı var.
— Erdoğan ve Putin görüşmesinin ardından genel hava son derece olumlu.
— İki taraf da ilişkileri ileriye götürme konusunda kararlı.
GÖRÜŞMEDEN ÖNCE BASININ KARŞISINA ÇIKTILAR
Erdoğan ve Putin, baş başa toplantı yapmadan önce basın mensupları görüntü alırken, kısa açıklamalar yaptı.
Rusya Devlet Başkanı Putin’in açıklamaları özetle şöyle:
— Şu an Türkiye’nin zor günlerinde buraya gelme fırsatı bulmanız ikili ilişkilerin düzelmesi için niyetin ifadesidir. Bu iki ülkenin de hayrına olacaktır.
— Darbe kalkışmasıyla ilgili iç krizden sonra sizi arayan ilk liderlerden biri olduğumu biliyorum.
— Anayasayı yok sayan bu tür darbe kalkışmalarına karşıyız ve karşısında olacağız. Bunların üstesinden geleceğinize inanıyorum.
— Bugün hem baş başa hem geliştirilmiş formatta ilişkileri görüşme fırsatımız olacak.
— Ticari ilişkilerin yeniden kurtulması ve terörle mücadele konuları ele alınacak.
Putin’in ardından konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan ise şunları söyledi:
— Hassas bir dönemde sizin de bu randevuyu vermeniz sebebiyle çok memnunuz. Aslında planımız malum G-20 Zirvesi’ydi. O nahoş olaydan sonra süratle bir araya gelmemize vesile olması sebebiyle teşekkür ediyorum.
— Pazar günü İstanbul’da dev dev miting halkımızın demokrasiyi sahiplenişi ve darbelerin karşısında durması bakımından anlamlıydı.
— Aramızda masada olan birçok ikili ilişkilerimiz var. Bölgenin siyasi olarak bizlerden beklentileri var. İnanıyorum ki dayanışmamız bölgedeki sorunların çözülmesine yardımcı olacaktır.
SÖZCÜ
