Birgün’ün haberine göre AKP’nin tek başına iktidar şansını yitirdikten sonra ülkeyi sürüklediği 1 Kasım seçimleri öncesinde olduğu gibi HDP’nin sonuçlara etkisini zayıflatmak için istediği sandık birleştirme talepleri, 16 Nisan öncesi de güvenlik gerekçesiyle Jandarma ve Emniyet üzerinden gündeme geldi.
Geçtiğimiz günlerde sınırlı bir şekilde ilçe seçim kurullarına yapılan sandık birleştirme talepleri bir anda artış gösterdi. Güneydoğu’daki illerin tamamı ile Doğu Anadolu’daki bazı illerin ilçe seçim kurullarına Jandarma ve Emniyet Müdürlüklerinden “sandık birleştirme” talepleri yağmaya başladı.
İlçe jandarma komutanlıkları ile ilçe emniyet müdürlükleri, güvenliğin sağlanamayacağının yanı sıra oy kullanılacak yerlerde lavaboların olmadığı, mekanların sandık kurma için uygunsuz olduğu gerekçelerine de başvuru metinlerinde yer verdi.
İlçe Jandarma Komutanlıklarından gelen yazılarda sandık birleştirmelerin güvenlik açısından gerekli olduğu saptamasında bulunulmakla kalınmayıp “Sandık bölgelerinin jandarma birliğine ait jandarma karakollarının konuşlu olduğu, helikopter iniş kalkışına olanak sağlayan yerlerde toplanması” taleplerinde bulunuldu.
‘9 seçmen’ ölçüsü
İlçe seçim kurulları, başvurular üzerine Yüksek Seçim Kurulu’na görüş sordu. Yüksek Seçim Kurulu, 2972 sayılı Mahalli İdareler Kanunu’nun Ek 2’nci maddesindeki, “Dağınık mahalle ve sair yerleşim yerleri bulunan köylerde veya köylerin birbirlerine yakın olduğu durumlarda seçim sandıklarının bir tek mahalle veya bir tek köyde toplanması, seçim gününden en az bir hafta önce ilan edilmek koşuluyla İlçe Seçim Kurulu’nca kararlaştırılabilir” kuralını hatırlattı. İlçe seçim kurullarına “yetkili sizsiniz” diyen YSK, ancak seçmen sayısının 9’dan az olduğu mahalle ve köylerdeki seçmenlerin en yakın yerleşim yerlerindeki sandık alanlarında oy kullanmasının esas olduğunu da vurguladı.
Ancak bu hatırlatmaya karşın, ilçe seçim kurullarının tamamına yakını Jandarma ve Emniyet birimlerinin isteği doğrultusunda sandık birleştirme kararları aldı. HDP ve CHP İlçe Başkanlıkları’nın itiraz etmesi üzerine sandık birleştirme kararları Yüksek Seçim Kurulu’nun önüne geldi.
‘AKP’nin amacı belli’
HDP ve CHP sandık birleştirmelere itiraz ederken birleştirme istemini reddeden sınırlı sayıda karara da AKP ilçe başkanlıklarından itirazlar geldi. Diyarbakır’ın Kocaköy İlçesi ile ilgili birleştirme isteminin reddine AKP itiraz etti.
HDP’nin YSK Temsilcisi Mehmet Rüştü Tiryaki, önceleri az sayıda gelen sandık birleştirme istemlerinin birden arttığına dikkati çekerek, “Önceki seçimlerdeki gibi birleştirme yolunu açmaya çalışıyorlar. Seçmen iradesinin sandığa sağlıklı yansımasını önlemeye yönelik olduğunu düşündüğümüz bu kararlara ilçe seçim kurullarımız aracılığıyla itiraz ediyor. Başvuruların reddi kararlarına itirazların da AKP’den gelmesi amacın ne olduğunu gösteriyor” dedi.
‘Seçme hakkı yok sayılıyor’
CHP’nin YSK Temsilcisi Mehmet Hadimi Yakupoğlu da YSK’nin belirlediği çerçeve dışına çıkılarak ilçe seçim kurullarında alınan birleştirme kararlarına tepki gösterdi. Yakupoğlu, “Eğer siz TBMM’de Anayasa halkoylaması kararı aldırıyorsanız, sandık koyacağınız 972 ilçedeki tüm köy ve mahallelerde seçme hakkını güvence altına almak zorundasınız. Bunu alamayıp halkoylaması kararı alıyorsanız ise halkın seçme hakkını yok sayıyorsanız demektir. Bu kararlar seçimin meşruiyetini şimdiden sorgulanır hale getirir. Tüm dünyada 52 ülkede 120 temsilciliğe sandık koyuyorsunuz. Canberra’da güvenliği sağladığınızı iddia ediyorsunuz da Beytüşşebap’ta mı sağlayamıyorsunuz? Bu kabul edilebilir bir gerekçe değil” diye konuştu.
